پژوهشکده هنرِ فرهنگستان هنر، نشست تخصصی «همآفرینیهای ایران و هند؛ مرقع هندوایرانی» را برگزار کرد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده هنر فرهنگستان هنر، نشست تخصصی «همآفرینیهای ایران و هند؛ مرقع هندوایرانی» همزمان با رونمایی از مرقع نفیس هندوایرانی در فرهنگستان هنر برگزار شد. در این نشست تخصصی که مدیریت آن را محمدرضا مهراندیش برعهده داشت، پنجتن از محققان و پژوهشگران ایران و هند سخنرانی کردند.
سید مهدی حسینی، عضو پیوسته و رئیس گروه تخصصی هنرهای تجسمی فرهنگستان هنر، با موضوع «نقش "ت" در شکلگیری مرقعات» به سخنرانی پرداخت. وی به ریشهدار بودن عدد هفت در فرهنگ ایران و هنر مرقعسازی اشاره کرد و در ادامه به تحلیل و بررسی نقش هفت عنصر اصلی در شکلگیری مرقعات، یعنی: تصویر، تذهیب، تشعیر، ترصیع، تحریر، ترتیب و تجلید، پرداخت.
سخنران دیگر این نشست تخصصی، علیرضا هاشمینژاد، پژوهشگر دانشگاه شهید باهنر کرمان، هنرمند خوشنویس و مدرس انجمن خوشنویسان، به طرح موضوع «بررسی خوشنویسی در مرقع هندوایرانی» پرداخت. وی با ذکر نکاتی در مورد فهرستنویسی اولیه مرقع هندوایرانی و نیز تاریخهای ذکرشده در آن، بیان کرد، تذهیب مرقع هندوایرانی بسیار مشابه تذهیب مرقعات هندی است و هندیها به شیوه خوشنویسی میرعلی هروی بسیار علاقهمند بودند. هاشمینژاد، آثار خوشنویسی مرقع هندوایرانی را به قلم میرعماد و شاگردان وی دانست و اظهار نظر دقیقتر در خصوص این موضوع را به بررسیهای بیشتر موکول کرد.
فریبا افکاری، نسخهشناس و رئیس کتابخانه دانشکده مطالعات جهان و مدرس گروه نسخ خطی دانشگاه شهید بهشتی، با موضوع «مرقع هندوایرانی و ارزشهای نسخهشناسی آن» سخنران دیگر این نشست بود. وی ابتدا با گرامی داشتن یاد استاد فقید نسخهشناسی مرحوم سید عبدالله انوار، سخنرانی خود را آغاز کرد و در ادامه با نمایش تصاویری از مرقع هندوایرانی، به موضوع فهرستنگاری و متنشناسی مرقع هندوایرانی پرداخت.
سخنران دیگر این نشست، کفایت کوشا، کارشناسارشد باستانشناسی و پژوهشگر نقاشی دوره صفویه، به «بررسی مرقع هندوایرانی» پرداخت. وی با توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگی ایران و هند، بر این تأکید داشت که مبدأ هنر مرقع ایران است و این هنرمندان ایرانی بودند که سبب رونق هنر مرقعسازی در ایران و سپس در دربار گورکانیان هند شدند. این پژوهشگر در ادامه اشاره کرد که هماهنگی زیادی در چینش و نظم نهایی این مرقع به چشم میخورد، هم در خطوط و هم در نگارهها که دوبهدو هستند و کسی که این مرقع را ساخته است، هم تاریخ گورکانیان هند را به خوبی میشناخته و هم حس زیباییشناسی خاصی داشته است.
در این نشست همچنین فیلم سخنرانی ضبط شدهای از نزهت کظمی، استاد تاریخ هنر دانشگاه دهلی، پخش شد. وی ضمن ابراز خوشنودی از چاپ نسخة نفیس هندوایرانی در فرهنگستان هنر، اذعان داشت هند و ایران گذشتهای عالی از تبادلات هنری قوی، ارزشگذاریهای متقابل و طرحهای مشترک بصری و فرهنگی داشتهاند. وی در ادامه، درخصوص هنر هند در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی و مراودات فرهنگی و هنری ایران و هند سخن گفت و آثار هنری مشترک را فرصتی تاریخی دانست که میتواند مرزهای فرهنگی را کنار زده و راهی برای همکاریهای هنری و فرهنگی بیشتر بگشاید.
فایلهای صوتی این نشست در اینجا قابل دسترس است.